Warto wiedzieć o przemocy
NIC NIE USPRAWIEDLIWIA PRZEMOCY!
Jeżeli doznałeś/aś przemocy:
• psychicznej (wyzywanie, poniżanie, upokarzanie...)
• fizycznej (popychanie, kopanie, duszenie...)
• seksualnej (wymuszanie pożycia seksualnego...)
• ekonomicznej (odbieranie zarobionych pieniędzy...)
Definicja PRZEMOCY:
Przemoc w rodzinie to zamierzone zachowanie skierowane wobec osoby bliskiej, którego celem jest utrzymanie nad nią kontroli i władzy. Osoba stosująca przemoc wykorzystuje przewagę sił przeciwko członkowi rodziny naruszając jego godność, podstawowe prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienia i szkody.
Jest to jeden z rodzajów patalogii społecznej, która jest zarazem przestępstwem, z czego nie zdają sobie sprawy osoby pokrzywdzone.
Rodzaje przemocy:
• Przemoc fizyczna - nazywana również gorącą, to każde agresywne zachowanie polegające na użyciu siły i prowadzące do naruszenia nietykalności cielesnej, nieprzypadkowych urazów, zranień, stłuczeń, złamań czy zasinień (m.in.: popychanie, obezwładnianie, szarpanie, policzkowanie, uderzanie pięścią, kopanie, duszenie, rzucanie przedmiotami, użycie przedmiotów lub narzędzi niebezpiecznych, mogących spowodować utratę zdrowia lub życia).
• Przemoc psychiczna - nazywana również zimną, to umyślne agresywne działania, wykorzystujące nie tyle siłę fizyczną lecz mechanizmy psychologiczne, powodujące zachwianie u ofiary pozytywnego obrazu własnej osoby, obniżenie u niej poczucia własnej wartości, pojawienie się stanów lękowych i nerwicowych. Zachowania sprawcy mają na ogół charakter poniżający lub budzący poczucie zagrożenia i wywołują emocjonalny ból lub cierpienie (m.in.: wyśmiewanie, wyzywanie, krytyka, groźby, kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z innymi osobami).
• Przemoc ekonomiczna - przejawia się w uniemożliwieniu dostępu do rodzinnych środków finansowych, prowadząc do całkowitego finansowego uzależnienia ofiary od sprawcy (np. odbieranie zarobionych pieniędzy, niezaspokajanie materialnych potrzeb rodziny, uniemożliwianie podjęcia pracy, zaciąganie pożyczek bez wiedzy ofiary, odmawianie spłaty wspólnych długów czy przekupywanie dzieci). Jest przemocą w postaci zaniedbywania obowiązków rodzicielskich i wzajemnych w rodzinie.
• Przemoc seksualna - wymuszenie pożycia seksualnego lub nieakceptowanych i niechcianych przez ofiarę praktyk seksualnych w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy (np. sprawca stosuje przemoc grozi użyciem przemocy, żeby zmusić ofiarę do stosunku, może zostać skazany za gwałt).
• Cyberprzemoc - elektroniczna, internetowa, telefoniczna, szczególnie okrutna, będąca przyczyną znacznej części samobójstw i prób samobójczych.
Formy przemocy:
fizyczna, psychiczna, ekonomiczna, seksualna i cyberprzemoc - mogą się przenikać, ale każda może też występować osobno. Osobami doświadczającymi są najczęściej kobiety, dzieci, osoby starsze lub niepełnosprawne, ale bywają też nimi mężczyźni.
Fazy cyklu przemocy:
Przemoc nie jest jednorazowym aktem, lecz procesem który ma tendencję do powtarzania się według zauważanej prawidłowości. W cyklu przemocy występują trzy niezależne fazy, zmienne pod względem swej intensywności i czasu trwania:
1. faza narastającego napięcia - jest to początek cyklu, który charakteryzuje się wzrostem napięcia i natężeniem sytuacji konfliktowych,
2. faza ostrej, gwałtownej przemocy - to druga faza; w której następuje wybuch gniewu i wyładowanie agresji; agresja w tej fazie może być zagrażająca dla zdrowia i życia ofiary, moment zakończenia aktu przemocy zależy wyłącznie od sprawcy i nie ma żadnego związku z zachowaniem ofiary (sygnały jej bólu i cierpienia nie wyciszają agresji),
3. faza miodowego miesiąca - to trzecia faza w czasie, w trakcie której sprawca wyraża swoją skruchę, okazuje żal, obiecuje, że już nigdy więcej nie skrzywdzi ofiary lub po prostu zachowuje się tak jak gdyby przemoc nigdy nie miała miejsca; faza ta jest przemijająca i bez specjalistycznej pomocy kończy się nawrotem przemocy spowodowanym ponownym wzrostem napięcia u sprawcy.
Faza "miodowego miesiąca" zatrzymuje ofiarę w sytuacji przemocy, bo łatwo pod jej wpływem zapomnieć o koszmarze pozostałych dwóch faz. Prawdziwe zagrożenie, jakie niesie ze sobą ta faza jest związane z tym, że przemoc w następnym cyklu zazwyczaj jest gwałtowniejsza i za każdym razem narasta. Jeśli już raz doszło do użycia przemocy, będzie ona się powtarzać dopóki nie zostanie przerwana, najczęściej przez interwencję z zewnątrz.